AJAX nedir ? ne işe yarar ?

AJAX 'Asynchronous JavaScript and XML' kelimelerinin birleşiminden oluşan bir kısaltmadır. AJAX internet sayfalarında JavaScript ve XMLHttpRequest kullanımı ile etkileşimli uygulamalar yaratan tekniğe verilen isimdir.

AJAX bir programlama dili de değildir. Yaratıcı ve interaktif RIA (Rich Internet Applications) zengin internet tabanlı uygulamalar geliştirmek için kullanılanılan bir yazılım tekniğidir.

AJAX, açık olan sayfa güncellenmeden arka planda veri transferi yaptığı ve bu transferler sayfanın kullanımını etkilemediği için asenkron olarak adlandırılır. Bahsi geçen fonksiyonlar genel olarak JavaScript ile yapılır.

AJAX tekniğinin en önemli hedefi, veri trafiğini azaltmak ve sayfayı yenilemeden sunucu ile iletişime geçmektir. AJAX ile bir sayfayı yenilemeden sunucu ile iletişim kurmak çok kolay ve hızlı bir hale gelmektedir.

AJAX tekniğinin kullandığı teknolojiler şunlardır;

• Bilgiyi biçimlendirmek ve görüntüsünü değiştirmek için XHTML (veya HTML) ve CSS
• Görüntülenecek bilgiyi dinamik olarak göstermek ve onunla etkileşimli çalışmak için özellikle JavaScript veya JScript olan kullanıcı tarafındaki bir scripting dili yardımıyla erişilebilen DOM
• Tarayıcı ve sunucu arasındaki asenkron veri transferi için XMLHttpRequest kullanılır. Bazı Ajax frameworklerde ve bazı durumlarda web sunucusuyla bilgi alışverişi için XMLHttpRequest yerine IFrame de kullanılabilir.
• Kullanıcıyla sunucu arasındaki veri iletişim formatı olarak genelde XML formatı kullanılır. Önceden hazırlanmış HTML, düz metin ve JSON olmak üzere herhangi bir format da kullanılabilir.

AJAX nerelerde kullanılır?

Ajax hemen hemen web’de birçok işlemleri yapmak için kullanılmaktadır. Bunların başında Google Maps. Kullanıcı sayfadaki haritaya tıklayıp resmi çektiği an, bütüasn sayfa yeniden yüklenmeden bilgi anında gösterilir. Bütün bunlar Ajax’ın asenkron özelliği tarafından yapılmaktadır.

Ajax aynı zamanda Gmail’de de kullanılmaktadır. Bilginin yüklenmesi için sayfanın tamamının yeniden yüklenmesi gerekmemektedir. Yeni posta geldiğinde, hemen otomatik olarak gelen kutusuna eklenir. Bu kullanıcının yenileme düğmesine sürekli olarak tıklaması ihtiyacını önler.

Web projelerinde en çok kullanılandığımız yerler ise; Oylamalarda ve derecelendirmelerde, Önerilerde ve otomatik tamamlamalarda, Form verilerinin doğrulanmasında, Sohbet (chat) uygulamalarında, Sekmeli menüler gibi birçok işlemlerde AJAX kullanırız.