Formatlanmış telefondan fotoğraflar ve videolar nasıl kurtarılır?

Android veri kurtarma ilgili bilinen pek çok yanlış şey var. Zaman içinde Android işletim sistemi pek çok sürüm değiştirdi ve bu sebepten daha önce yapılabilir olan pek çok şey artık mümkün değil.

Yanlışlıkla bir fotoğrafı, videoyu silmek ile telefonu formatlamak aynı şey değil. Öncelikle bunu belirteyim. 

Google üzerinde Android veri kurtarma diye arattıldığı zaman pek çok uygulama çıkıyor. Bunların çoğu modern telefonlarda işe yaramaz uygulamalar. Android veri kurtarma yapılacak telefondaki Android sürümü çok önemli.  Android telefonlarda veri kurtarma mümkün fakat pek çok senaryoda veri kurtarma mümkün olmuyor.

Formatlanmış Android telefondan veri kurtarmak mümkün mü? Bazı durumlarda evet bazı durumlarda hayır.

Normalde silinme işlemi denilen işlem şu şekilde çalışır:

Telefondan bir resmi, videoyu sildiğinizde telefonun işletim sistemi o alanı "üzerin yazılabilir" olarak işaretler. Aslında silme denilen bir durum söz konusu değildir. Siz başka bir video çektiğinizde, video kaydettiğinizde o belge işle o "üzerine yazılabilir" olarak işaretli alana kaydedilir. 

Fakat Android 1.0'dan veri Android çok değişti. Örneğin Android 4.4 sürümünde Tam disk şifreleme özelliği sunuldu. Android 5.0'da veri bloklarını şifreleyen hızlı şifrelem kullanılmaya başlandı. Bu şifrelemeler AES şifreleme algoritması ile yaplımaya başlandı. AES şifreleme yönteminde şifreli verileri çözmek için bir anahtar kullanılıyor ve bu anahtar cihazda saklanıyor. Haliyle telefon formatlanırsa bu anahtar kayboluyor ve dosyalar şifreli bir şekilde kalıyor ve verileri kurtarmak mümkün olmuyor.

Tam disk şifreleme kullanan telefonda fabrika ayarlarına dönülürse yani cihaz formatlanırsa o zaman silinen dosyaların kurtarılması imkansızdır.

Android 7.0'da dosya bazlı şifreleme kullanılmaya başlandı. Bu sayede her dosya farklı bir anahtar ile şifrelebiliyor. Dosya tabanlı şifreleme kullanan sistemlerde de silinen dosyaların kurtarılması imkansızdır.

Telefonlarda veri kurtarmayı zorlaştıran diğer bir etkende telefonlarda kullanılan NAND flash bellekler. Veri kayıt şekli daha farklı olduğu için NAND belleklerden veri kurtarmak daha zordur.

Hangi tür silinen veriler Android cihazlardan kurtarılabilir?

• silinen ve çöp sepetine giden veriler (videolar, fotoğraflar, belgeler)
• Google Drive gibi online bulut ortamında yedeklenen veriler
• Telefon dahili belleğinde değil de SD kart üzerinde saklanan veriler
• bir online servis tarafında tutulan veriler (Mesela Google tarafında yedeklenen Kişiler)

Telefonu sıfırladıktan sonra / Fabrika ayarlarına çevirdikten sonra veri kurtarabilir miyim?

Günümüz, güncel telefonlarda herhangi bir yedek almadıysanız fabrika ayarlarına döndürülen telefonlardan veri kurtarmak mümkün değildir. Telefona harici bir SD kart takılıysa bu SD kart üzerinden veri kurtarmak mümkün olabilir.

Bazı veri kurtarma yazılımları eski sürüm Android 5,6 gibi sürümlerde telefona root atarak kurtarma yapabilirler. Fakat güncel Android sürümlerinde Android 10, Android 11, Android 12 gibi bu tür bir veri kurtarma yapmak mümkün değildir.

 Burada yazdığım şeyler veri kurtarma yazılımları için geçerlidir. Bilgisayara ya da telefona yüklenen Android veri kurtarma adı altında yüklenen yazılımlar için geçerlidir.

Veri kurtarma uzmanları özel cihaz ve yöntemlerle telefonlardan silinen verileri bazı durumlarda kurtarabilirler. Şifreli telefonlarda şifreli veriler kurtarılabilir fakat anahtar olmadan şifreleri çözmek mümkün değildir.

Google Play üzerindeki Android Silinen Verileri Kurtarma Programları Sahte mi?

Evet maalesef bu uygulamaların pek çok sahte ve kullanıcıları aldatmak için. Fakat bazıları SD kart üzerinden kurtarma yapabiliyorlar. Telefon dahili hafızasından veri kurtaramıyorlar.

Sonuç olarak;

google üzerinde arama yaparak veya Google play üzerinden bulacağınız pek çok Android veri kurtarma yazılımı işinize yaramayacaktır. Bu uyglamaların çoğu eski sürüm, güncen olmayan telefonlardan veri kurtarmak için kullanılabilir. Günümüz modern Android sürümlerinde telefon formatlandıktan sonra yedeksiz veri kurtarmak mümkün değildir.